Voordat ik kan beginnen met het schrijven van dit reisverslag, wil ik jullie meenemen in de tijd voorafgaand aan deze reis die op 12 mei 2019 is begonnen.
Bang is volgens de dikke van Dale het volgende:
"bang (bijvoeglijk naamwoord, bijwoord)
- angstwekkend, benauwend: een bange droom
- in angst verkerend: bang zijn voor (of: van) iem.
- bangelijk
Angst is volgens de Dikke van Dale het volgende:
angst (de; m; meervoud: angsten)
- gevoel van beklemming, vrees, onveiligheid of onzekerheid: iets met angst en beven tegemoetzien er erg tegen opzien, het vrezen; hij stond duizend angsten uit; in angst zitten
Nou zal je vast denken: "Die 2 dingen zijn toch praktisch hetzelfde? Lul niet zo slap joh, mafkees."
Ik ben verder gaan Googlen en kwam de volgende verklaring tegen:
"Bang zijn (voor iets) is rationeel: bang zijn voor een tijger, een krokodil of een giftige slang; bang om je hand in een vuur te steken. Deze manier van bang zijn is verstandig en kan je leven redden. Ook bang zijn voor oorlogshandelingen is verstandig: als er wordt geschoten wil je snel een schuilplaats zoeken. Deze (doorgaans verstandige) vormen van bang zijn wordt door heel veel mensen ervaren: vrijwel iedereen is bang voor een leeuw, een cobra, of voor de gevolgen van oorlog, aardbevingen en vulkaanuitbarstingen. Bij deze vormen van bang zijn is men opgelucht of tevredengesteld, als er maatregelen zijn genomen: de tijger is weer terug in de dierentuin, er is een staakt-het-vuren, etc. waardoor het bang zijn vermindert of eindigt.
Angsten zijn vaak irrationeel: angst voor grote ruimten, voor juist kleine ruimten, voor vliegen, voor spinnen, voor water, angst voor ziekten, angst dat de wereld zal vergaan. In tegenstelling tot bang zijn (en je verschuilen voor) een tijger, helpt een angst niet om in enige situatie te overleven; wie een angst heeft zal, daardoor totaal in beslag worden genomen, reëel gevaar (bijv. in het verkeer) juist niet opmerken. Hoewel angsten uiterst reëel kunnen zijn voor wie daaraan lijdt, zal de buitenwereld zich afvragen waarom iemand nu zo angstig is, want voor hen is de situatie normaal."
En hier begint mijn verhaal met vliegangst.
Bijna 3 jaar geleden ging ik voor het eerst sinds jaren weer vliegen. Bestemming: Turkije.
Ik had het niet op vliegen en voor mij hoefde het niet, daarom was ik ook (zoals hierboven beschreven) opgelucht en tevredengesteld, wanneer de reis erop zat en ik voorlopig die kist niet meer in hoefde. De vluchten waren, voor mij, niet aangenaam maar nogmaals het zat erop en het zag er niet naar uit dat ik voorlopig weer zou gaan vliegen. Probleem opgelost en Patje blij.
Zomer 2018 gingen we (helaas) weer vliegen en dit keer naar Rhodos. Ik merkte dat ik steeds 'banger' werd van het idee om weer te gaan vliegen. Dat het voor mij eerst niet meer hoefde dat hele vliegen, maar ik het toch onderging, sloeg over naar dat ik helemaal niet meer wilde. Mijn 'bang zijn' begon zich langzaam te vormen tot vliegangst.. De vlucht zelf was een peulenschil, heel soepel, niks om je druk over te maken en voorbij voordat je het wist. Voor Daniëlle en alle andere medereizigers ja.. Ik heb 4 uur lang zitten trillen als een rietje, de hele vlucht de gordel vast en strak, bij elke beweging of geluid dat ik niet kon plaatsen mijn hele leven voorbij zien flitsen met tranen over mijn wangen en Daniëlle d'r hand geen moment losgelaten met alle kracht die ik maar kon zetten. De angst had zich zo snel gevormd dat van de hele reis alleen de eerste dagen genoten kon worden van het vakantiegevoel, want ja je moet ook weer terug naar huis in zo'n ding hé..
Na 10 dagen Rhodos was het weer tijd om terug te keren naar het koude, vertrouwde kikkerlandje en oh wat keek ik daar naar uit!
Toen we op het vliegveld waren, werd daar de genadeslag gegeven.. Mijn bang zijn voor vliegen had zich compleet gevormd tot een groot, irrationeel monster dat zich vliegangst had genoemd - Ik had zelf wat stoerders gekozen, maar het is wat het is.
We hadden ongeveer anderhalf uur vertraging en ik zal nooit vergeten hoe ellendig ik me in die anderhalf uur heb gevoeld. Het begon met onrust, wat zich uitten in van die vervelende zenuwachtige trekjes en ging verder in deze volgorde: tikken met alles waar je maar mee kan tikken, ijsberen, zitten en weer staan en staan en weer zitten, zweten, moeilijker ademhalen, ogen die je voelt vollopen met tranen en uiteindelijk zat ik daar op de grond in een halfbakken foetushouding te hyperventileren. Resultaat dames en heren: een volledige, goedwerkende op groene stroom aangedreven paniekaanval.. Maar goed ik moest naar huis en met heel veel moeite en een paniekaanval die nog aan het naborrelen was, het vliegtuig ingestapt.
Men weet dat ik totaal niet gewelddadig ben, maar ik had die lieve stewardess zowat naar de grond gewerkt, als zij op dat moment niet zou fixen dat ik met een knip in haar vingers weer op Nederlandse bodem zou staan. En dat allemaal omdat je jezelf niet meer onder controle kan houden, zowel lichamelijk als geestelijk niet.
Ook deze vlucht was precies hetzelfde als op de heenweg, voor mij verschrikkelijk en voor de andere reizigers een eitje.
Eenmaal aangekomen op Schiphol had ik gezworen om nooit meer in een vliegtuig te stappen. Heel fout natuurlijk, want hierdoor bevestigde ik mijn irrationele angst alleen nog maar meer en oh wat heb ik dat monster in het afgelopen jaar laten groeien..
Als je schoonouders 35 jaar zijn getrouwd en ze bieden je aan om mee op vakantie te gaan zeg je natuurlijk geen nee.
Midweekje CenterParcs, kramperen in Deutschland of een citytrip met de trein? Count me in!
"Het idee is om een reis te maken in de richting van Indonesië." *Bam!
Iemand met vliegangst die gezworen heeft om nooit meer te gaan vliegen, wil dit natuurlijk niet horen maar juist één van de bovengenoemde opties.
Van binnen ging ik weer kapot van angst en dat terwijl het alleen nog maar een idee was.
Ik heb er heel lang en goed over na moeten denken, maar toch besloten om mee te gaan op deze reis.
Dit was meteen mijn stok achter de deur om van dat grote monster af te komen en in de toekomst samen met Daniëlle te kunnen gaan genieten van vliegvakanties.
Even doorspoelen:
- Stap 1: Stressen als een gek, want je weet dat je weer gaat vliegen.
- Stap 2: Nog meer stressen, want je weet dat je gaat vliegen en je hebt geen idee hoe je van die angst af komt.
- Stap 3: Zieke stress, want je hebt iets gevonden maar dat duurt nog even en je weet dat je gaat vliegen.
- Stap 4: Stressen bij de huisarts, omdat je gaat vliegen en je hebt een doorverwijzing nodig.
- Stap 5: Emdr gaan volgen. Met stress, want je weet dat je gaat vliegen en je weet niet of het helpt.
Emdr is een therapie die gebruikt wordt om van angsten af te komen.
Mijn eerste sessie bij Ellen was zo bijzonder, dat ik eigenlijk nog steeds niet weet hoe ze het nou allemaal geflikt heeft.
Ik moest over mijn angst gaan vertellen, dus het allemaal oproepen, dat gevoel (ja die zieke stress) vast blijven houden en dan ging zij van links naar rechts op mijn knieën tikken.
Ik dacht: "Nou das lekker, 85 euro per sessie en mevrouw gaat een beetje tikken." Geen bankje waar je op hoeft te liggen, geen vragen die je terugnemen naar onbekende plekken in je geheugen waarvan je niet wist dat je dat ergens opgeslagen had, helemaal niks psychologisch zo op het eerste gezicht.
Tot ze de eerste 'ronde' met tikken had gedaan en ik merkte dat ik het gevoel een beetje kwijt begon te raken. Je moet je voorstellen dat je situaties/schetsen in je hoofd hebt die je zo angstig maken en dat die beetje bij beetje verdwijnen. Je ziet een plaatje en dat plaatje begint een puzzel te worden, waarvan je stukjes kwijt raakt.
En zo ging dat net zo lang door tot ik een incomplete puzzel had, waar je geen angst meer bij voelde.
Het was zo bizar en gaaf tegelijkertijd dat ik na een half uur al meer uit keek naar deze huidige reis, dan in alle tijd daar voorafgaand.
In totaal ben ik 3x bij Ellen geweest.
3x een verschillende plaat in zijn geheel uit elkaar gesloopt tot wat losse stukjes waar je niks aan hebt en ook niks meer mee hoeft te doen.
Volgens Ellen zal ik vliegen nooit leuk gaan vinden, maar zorgt deze therapie ervoor dat ik geen stewardessen meer naar de grond wil meppen. En eerlijk waar, na de 3e sessie keek ik gewoon uit naar de vakantie en had ik niet meer dan gezonde spanning bij de gedachte aan vliegen.
Eén ding was minder en dat was de waarschuwing dat de angst in zekere mate terug zou keren, des te dichter bij de vlucht zou komen.
En dat deed het zeker...
Advies was om de geleerde trucjes op mezelf toe te passen, om nog vlak voor de vakantie een keer terug te komen (helaas ging die vlieger niet op i.v.m. zwangerschapsverlof) en het gewoon te ondergaan, want dan weet je pas echt zeker of alles effect heeft gehad.
Tot een week voor deze reis begon, viel het allemaal nog wel mee. Ik voelde dat de spanning wat groter en heftiger werd, maar ik wilde er nog niet voor weglopen of verdrinken in irrationele angst. Goed nieuws zou je denken toch?
Maar toen stond ineens dat grote monster weer strak naast me en wist in 1 klap de angst op de hoogste stand te zetten.
Het was een week met paniekaanvallen, rampscenario's waar de schrijver van Game of Thrones mij goud geld voor zou betalen, tranen met tuiten huilen zodra iemand ook maar het onderwerp vakantie liet vallen, rillen van angst, de totale controle over je lichaam en geest weer kwijt zijn en het liefst verdwijnen om maar niet in dat vliegtuig te hoeven stappen.
Het was zo ontzettend heftig dat ik niet zou weten hoe ik dit had gedaan zonder de steun van vooral Daniëlle, maar ook van vrienden, familie en collega's.
Iedereen leeft met je mee als ze weten dat je vliegangst hebt en proberen met alle beste bedoelingen je moed in te praten en te zeggen dat alles goed komt.
Maar. Nou komt ie.
Nogmaals het is met de beste bedoelingen en ik heb het ook niemand kwalijk genomen, maar op de één of andere manier gaat een (wat bedoeld is als opbeurend) verhaal altijd dezelfde kant op:
"Ah joh waar maak je je druk om? Het is de veiligste manier van reizen. Er gaan honderden vliegtuigen per uur de lucht in en uit en van al die vliegtuigen gaat het maar 1x in de zoveel keer fout."
Of.
"Gewoon gaan zitten en doen alsof het een bus is. Een bus in de lucht op 10 kilometer hoogte. En ja als er dan wat gebeurd, dan is dat toch zo?"
Of.
"Er is niks om je druk over te maken, het is hartstikke veilig. Och ik weet nog wel dat wij een keer gingen vliegen en er was zulke heftige turbulentie dat de bagagevakken openvielen en.. Oh dat had ik misschien beter niet kunnen zeggen."
Of.
"Vliegangst? Nergens voor nodig joh! Als je in je auto stapt of op je fiets, dan is de kans veel groter dat je wat overkomt. En weetje? Landen doe je altijd, op welke manier dan ook."
Of, en dit is mijn persoonlijke favoriet.
" Weet je? Vliegen is helemaal niet eng, het is juist hartstikke relaxed. En ja, als je gaat, dan ga je tenminste met z'n allen.
Heel lief, maar niet doen.
Maargoed we waren gebleven bij de week ervoor.
Nou het was kut, een ander woord heb ik er even niet voor.
Als je de dag voor de reis nog een zware paniekaanval hebt op je werk en je diezelfde avond je moeder nog smeekt om bij haar te mogen blijven, dan mag je het zeker kut noemen. Dat monster was terug en had zich gevoed met alles wat ik hem maar kon geven.
Maar het moest toch echt gaan gebeuren. Gelukkig had ik van de huisarts wat pillen meegekregen om ervoor te zorgen dat ik (hopelijk) rustiger dat vliegtuig in zou stappen.
Voordat we zondagochtend van huis vertrokken een oxazepammetje wegslobberen, een uur voordat het vliegtuig vertrok een diazepammetje erin, nog wat trucjes van de Emdr toepassen en gaan.
Ondanks dat ik het monster had toegelaten om terug te keren en het erop leek dat hij zou winnen, wilde ik niet door hem verslagen worden.
In andere woorden: ik was goed wappie van de medicijnen en heb vrij weinig 'gevoeld' tijdens de vlucht, vooral toen halverwege de vlucht het tweede diazepammetje tevoorschijn mocht komen.
De momenten die ik wakker was en er, wat voor mij turbulentie, maar voor mijn medereizigers niet meer dan een snelheidsdrempel in de lucht was, vond ik nog wel heel vervelend.
Ik heb de reis overleefd, de stewardessen konden blijven staan en ik ben blij dat ik het monster wat vliegangst heet, heb terug weten te stoppen in zijn hokje met daarboven een bordje waarop staat: Niet voeren.
Het is inderdaad een gezonde spanning geworden, waar ik zeker niet graag naar uit kijk, maar waar ik niet aan onderdoor ga.
Ondertussen beginnen we bijna aan dag 3 van deze reis en ik ga mijn best doen om de boel up to date te houden.
Ik wil nogmaals iedereen bedanken die mij gesteund heeft, op welke manier dan ook, in aanloop naar deze reis. De lieve woorden en daden zal ik niet snel vergeten.
Patrick
